Kary za nieposiadanie kasy fiskalnej

Wielu początkujących przedsiębiorców zastanawia się, czy można jakoś ominąć konieczność zakupu urządzenia fiskalnego? Jakie kary za nieposiadanie kasy przewiduje polskie prawo? Jaka kara za niewydanie paragonu może nas spotkać? Czy opóźnienie w obowiązkowym przeglądzie technicznym ma jakieś nieprzyjemne konsekwencje prawne? Nie znasz odpowiedzi na te pytania? Pora przedstawić Ci naszych mrożących krew w żyłach towarzyszy: ustawę o VAT oraz Kodeks karny skarbowy. 

Skontaktuj się z nami!

Kara za brak kasy fiskalnej – czy dotyczy każdego?

Limit obrotu

Zacznijmy od kluczowej kwestii, czyli obowiązku posiadania kasy rejestrującej przez przedsiębiorcę, ponieważ nie wszyscy muszą się w nią wyposażyć. Jeśli Twój obrót nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, nie musisz się martwić o posiadanie urządzenia rejestrującego – kara za brak kasy fiskalnej Cię ominie. Warto jednak zaznaczyć, że obrót dotyczy sprzedaży osobom fizycznym lub rolnikom ryczałtowym.

Towary i usługi zwolnione z obowiązku ewidencji

Zwolnienie dotyczy też wybranych kategorii towarów i usług. Wyczerpujący spis znajdziemy w załączniku do Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 listopada 2023 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Wynika z niego, że w grupie towarów i usług zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, znajdziemy m.in. usługi ubezpieczeniowe, finansowe, notarialne, czy administracji publicznej. Zachęcamy do zapoznania się z całą treścią załącznika, aby nie spotkały Cię sankcje za brak kasy fiskalnej. Podkreślić należy również, że zwolnienia z obowiązku rejestrowania na kasie fiskalnej obowiązują do końca 2024. Po tej dacie przepisy mogą ulec zmianie!

Towary i usługi objęte obowiązkiem ewidencji

Większość towarów i usług jest jednak objęta obowiązkiem prowadzenia ewidencji na kasie fiskalnej. Paragraf 4 wspomnianego wyżej Rozporządzenia zawiera ich pełny spis. Jeśli jesteś np. kosmetyczką, mechanikiem, lekarzem, fryzjerem, prawnikiem, prowadzisz restaurację, hotel, sklep – nie unikniesz posiadania kasy fiskalnej. 

Kasy online

Niektórzy podatnicy nie tylko muszą posiadać kasy fiskalne, ale nawet nałożono na nich obowiązek posiadania kas określonego typu. Mowa oczywiście o kasach online, o których wyczerpująco napisaliśmy tutaj: Kasy fiskalne online – od kiedy i dla kogo? 

Wiesz już, czy musisz posiadać kasę, czy nie? Świetnie. Sprawdźmy zatem, jakie kary za brak kasy fiskalnej obowiązują w polskich przepisach. 

Kodeks karny skarbowy – sankcje za brak kasy fiskalnej

Zacznijmy od podstawowego dokumentu, czyli Kodeksu karnego skarbowego (Ustawa z dnia 10 września 1999 r.). Cały Kodeks to aż 105 stron regulacji, paragrafów, wytycznych, kar i mandatów, które mogą przyprawić o ból głowy. Nas na szczęście interesuje jedynie kara za brak kasy fiskalnej. 

Księgi

Otwórzmy więc kodeks i spójrzmy na Art. 60. § 1. który brzmi: „Kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi księgi, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych”. Jakie kary za nieposiadanie kasy wynikają z tego zapisu? Wyjaśnijmy najpierw, czym są księgi. Jest to słowo o wielu znaczeniach, które oznacza m.in. urządzenia ewidencyjne, czyli kasy fiskalne właśnie. Nieposiadanie kasy fiskalnej jest w tym przypadku równoznaczne z nieprowadzeniem księgi. Zapis informuje nas, że za taki czyn przewidziano grzywnę w wysokości do 240 stawek dziennych. 

Jakie kary za brak kasy fiskalnej przewidział więc ustawodawca? Czym są owe stawki dzienne? Czy 240 stawek dziennych to duża wartość? Postaramy się to wyjaśnić w prostych słowach. 

Stawka dzienna

Pojęcie “stawki dziennej” odnosi się bezpośrednio do minimalnego wynagrodzenia, które na rok 2020 wynosi 2600 zł brutto. Stawka dzienna przybiera wartość nie niższą niż jedna trzydziesta część minimalnego wynagrodzenia, ale też nie wyższą niż jej czterystukrotność. Dzieląc 2600 zł na 30 części, otrzymujemy minimalną wartość stawki dziennej, czyli 86,67 zł. Natomiast mnożąc minimalną stawkę dzienną razy 400, otrzymujemy jej maksymalną wartość, czyli 34 668 zł. 

Kara za brak kasy fiskalnej

Wiesz już, czym jest stawka dzienna. Kara za brak kasy fiskalnej ma formę grzywny, a minimalna wartość grzywny to 10 stawek dziennych. Z prostego działania matematycznego wychodzi więc, że minimalna kara za brak kasy fiskalnej w 2020 roku wynosi nie mniej, niż 866,70 zł (86,67 × 10). Jakie kary za nieposiadanie kasy maksymalnie można ponieść? Lepiej nie wspominać, a w razie potrzeby możecie wyliczyć to samodzielnie. Przypominamy, że maksymalną wartością grzywny za brak kasy fiskalnej jest wartość 240 stawek dziennych, a więc kwota wręcz astronomiczna. 😉

Co ważne, Urząd Skarbowy może obarczyć omawianą grzywną nie tylko osoby, które zignorowały wymóg posiadania kasy fiskalnej. Z Art. 60. § 2. wynika, że niedokładne, nierzetelne lub wadliwe prowadzenie ewidencji jest karalne. Kara za brak kasy fiskalnej to zatem tylko jeden z aspektów omawianego artykułu w Kodeksie karnym skarbowym.

Ustawa o VAT – sankcje za brak kasy fiskalnej

W kodeksie karnym skarbowym określono wymiar grzywny za nieposiadanie kasy fiskalnej. Na ten temat ma coś do powiedzenia również Ustawa o VAT, kolejny opasły dokument, mający aż 332 strony.

Według Art. 111. ust. 2. kara za brak kasy fiskalnej ma następujący wymiar: “naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala za okres do momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących, dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się”.

Jeśli nie rejestrujesz sprzedaży towarów lub usług na kasie fiskalnej, a powinieneś, odpowiednie organy nałożą na Ciebie dodatkowy podatek VAT. Ma on wymiar 30% liczonych od należnego podatku. Warto jednak wiedzieć, że kara za brak kasy fiskalnej w tym wymiarze jest rozpatrywana w sądach na korzyść osoby karanej tj. sądy zazwyczaj uznają odliczenie dodatkowego podatku tylko od towarów i usług objętych obowiązkiem ewidencjonowania, a nie całego uzyskanego przychodu, który nie został zarejestrowany na kasie fiskalnej.

Kara za niewydanie paragonu

Wróćmy teraz do Kodeksu karnego cywilnego, który określa, jaka kara za niewydanie paragonu może spotkać osobę obsługującą kasę. Tak, dobrze widzisz – kara dotknie nie Ciebie, jako przedsiębiorcę zobowiązanego do ewidencji sprzedaży, ale Twojego pracownika. Z tego powodu przed rozpoczęciem sprzedaży, Twoi pracownicy muszą złożyć oświadczenie o zapoznaniu się z informacją o zasadach prowadzenia ewidencji (pobierz dokument: Informacja o zasadach ewidencji). 

Wróćmy jednak do tematu. Kara za niewydanie paragonu została określona w Kodeksie karnym skarbowym w Art. 62. § 1. który brzmi: „Kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku, wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych” oraz w § 4., który stanowi, iż „Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto wbrew przepisom ustawy dokona sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo nie wyda dokumentu z kasy rejestrującej, stwierdzającego dokonanie sprzedaży”. Widać więc, że kara za niewydanie paragonu jest nieco niższa, niż sankcje za brak kasy fiskalnej – wynosi do 180 stawek dziennych. Należy też zauważyć, że kodeks podkreśla nie tylko sam fakt wydania paragonu, ale również jego czytelność. Przepis odnosi się zarówno do paragonów, jak i do faktur.

Kara za przegląd po terminie – Ustawa o VAT

Obowiązkowe przeglądy urządzenia fiskalnego powinny się odbywać nie rzadziej, niż co dwa lata. Kara za przegląd po terminie została określona w Ustawie o VAT. Art. 111. ust. 6ka. Informuje nas on, że “gdy podatnik nie podda kasy rejestrującej w terminach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 7a pkt 4 obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy podmiot prowadzący serwis, naczelnik urzędu skarbowego nakłada, w drodze decyzji, na podatnika karę pieniężną w wysokości 300 zł”. Tutaj przynajmniej nie występują żadne zagmatwane terminy i pojęcia. Kara za przegląd po terminie wynosi 300 zł – krótko i na temat. 😉

Oddanie zwrotu za kasę fiskalną – kara za przegląd po terminie

Kara za przegląd po terminie została również określona w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2019 roku, w sprawie odliczania lub zwrotu kwot wydanych na zakup kas rejestrujących oraz zwrotu tych kwot przez podatnika. § 5 ust.2 pkt 1 tego dokumentu mówi jednoznacznie, że: “Zwrot odliczonych lub zwróconych kwot wydanych na zakup w przypadkach: 1) niepoddania w obowiązujących terminach kas rejestrujących obowiązkowemu przeglądowi technicznemu przez właściwy serwis, odnosi się tylko do tych kas, których te przypadki dotyczyły”. Oznacza to, że każdego przedsiębiorcę, który nie będzie pamiętał o przeglądzie kasy, a uzyskał wcześniej zwrot lub odliczenie kwoty za kasę fiskalną, czeka kara za przegląd po terminie w formie zwrócenia należnych US kwot. Jest to sankcja, która obowiązuje 3 lata od rozpoczęcia ewidencji na danej kasie, za którą uzyskaliśmy zwrot. 

Na zakończenie warto dodać, że po zapłaceniu kary za brak przeglądu, należy go niezwłocznie wykonać. Każdy serwis zobowiązany jest co miesiąc wysyłać do Urzędu Skarbowego informacje o dokonanych przeglądach technicznych. Z tego powodu jeśli nie dokonałeś przeglądu swojego urządzenia fiskalnego, to mimo zapłaconej kary, Urząd Skarbowy może zastosować wobec Ciebie kolejną sankcję.

Skontaktuj się z nami!