Rolnik ryczałtowy a kasa fiskalna – kiedy jest obowiązkowa?

Rolnika ryczałtowego wspominaliśmy w naszej Bazie Wiedzy dziesiątki razy. Zazwyczaj piszemy o nim w kontekście obowiązku posiadania kasy fiskalnej. Kasę fiskalną bowiem mieć przedsiębiorcy, którzy sprzedają lub świadczą usługi na rzecz osób prywatnych lub rolników ryczałtowych właśnie. Ale kim właściwie jest ten legendarny rolnik ryczałtowy? I czy musi on posiadać urządzenie ewidencyjne? W dzisiejszym artykule odpowiemy na te pytania i wyjaśniamy relację na linii rolnik ryczałtowy a kasa fiskalna.

Kim jest rolnik ryczałtowy?

Sprzedaż owoców i warzyw z własnej działalności rolniczej oraz zwierząt z własnej hodowli – tym z definicji zajmuje się rolnik ryczałtowy. A kasa fiskalna? Czy za taką sprzedaż nie powinniśmy wydać paragonu?

Zacznijmy od tego, że w polskim systemie prawnym rolnik ryczałtowy posiada niezwykle wyjątkowy status podatkowy – jest bowiem zwolniony z VAT. Zwolnienie to obowiązuje na mocy Ustawy o VAT, a konkretnie Art. 43, który mówi:

1. Zwalnia się od podatku:

(…) 3) dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.

Zapis ten oznacza, że rolnik ryczałtowy nie musi naliczać i odprowadzać VAT-u od sprzedaży produktów rolnych, jeśli pochodzą one z własnej uprawy, hodowli lub chowu i pozostają nieprzetworzone. Jeśli rolnik kupuje produkty od innych i je odsprzedaje, nie spełnia już definicji rolnika ryczałtowego i nie może korzystać ze zwolnienia z VAT. A kasa fiskalna? Rolnik ryczałtowy jest wprawdzie nievatowcem, ale nie oznacza to automatycznie, że może zrezygnować z ewidencji na kasie. Powiązanie zwolnienia z VAT ze zwolnieniem z obowiązku posiadania kasy fiskalnej to często popełniany błąd.

Rolnik ryczałtowy a kasa fiskalna – zwolnienie z posiadania urządzenia rejestrującego

W kontekście zwolnienia z posiadania kasy fiskalnej, kluczowe jest nie tyle zwolnienie z VAT, co zapis odpowiedniego Rozporządzenia MF. Tutaj jest to Załącznik Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Pozycja 49 jasno mówi, że:

Czynności zwolnione z obowiązku ewidencji (…)

Dostawa produktów rolnych i świadczenie usług rolniczych przez rolników ryczałtowych korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy

Zwolnienie z posiadania kasy fiskalnej jest więc jedną z ważnych korzyści bycia rolnikiem ryczałtowym, a kasa fiskalna okazuje się być tu zupełnie zbędnym urządzeniem. Sprzedaż plonów, zwierząt czy usług rolniczych, pochodzących z własnego gospodarstwa rolnika ryczałtowego, może odbywać się bez konieczności rejestrowania na kasie fiskalnej.

Warto jednak zauważyć, że treść cytowanego Rozporządzenia ustawodawca aktualizuje co rok lub dwa lata. Trzeba śledzić takie zmiany, jeśli korzystasz ze zwolnienia jako rolnik ryczałtowy. A kasa fiskalna Cię nie zaskoczy, jeśli obowiązek pojawi się nagle z końcem danego roku podatkowego.

Kiedy kasa fiskalna jest obowiązkowa dla rolnika?

Jak jednoznacznie wykazaliśmy, rolników ryczałtowych w Polsce zwolniono z obowiązku posiadania kasy fiskalnej. Głównym powodem, dla którego mógłby on potrzebować kasy fiskalnej, jest sytuacja, w której przestaje być rolnikiem ryczałtowym np.

• decyduje się na rejestrację jako czynny podatnik VAT
• lub gdy prowadzi sprzedaż, która wykracza poza zakres działalności, którą może prowadzić rolnik ryczałtowy.

A kasa fiskalna? W takim przypadku obowiązują ogólne przepisy dotyczące ewidencji na kasie fiskalnej. Taki przedsiębiorca, który utracił status rolnika ryczałtowego, może skorzystać ze zwolnienia ze względu na limit obrotu. Limit ten wynosi 20 000 zł w danym roku podatkowym i obliczamy go proporcjonalnie. Po przekroczeniu limitu. rolnik ma dwa miesiące na zainstalowanie kasy fiskalnej.

Warto jeszcze raz podkreślić jedną rzecz. Załóżmy, że sprzedawcą jest rolnik ryczałtowy, a kasa fiskalna nie funkcjonuje w jego działalności. Nabywa on produkty rolne z innych źródeł i następnie je odsprzedaje. Taka sprzedaż nie jest objęta zwolnieniem z posiadania kasy fiskalnej. W tym przypadku, jeśli wartość odsprzedaży przekroczy wspomniany limit 20 000 zł rocznie, rolnik będzie musiał zainstalować kasę fiskalną. Przedmiotem sprzedaży nie są bowiem produkty z własnej działalności rolniczej, które definiują rolnika ryczałtowego.

Rolnik ryczałtowy a kasa fiskalna – podsumowanie

Podsumowując, kluczem do ustalenia obowiązku posiadania kasy fiskalnej jest to, czy wpisujesz się w definicję rolnika ryczałtowego. Jeśli tak, temat “rolnik ryczałtowy a kasa fiskalna” jest dość prosty – nie musisz mieć urządzenia rejestrującego. Zwalnia Cię z tego obowiązku Rozporządzenia Ministra Finansów. Jeśli natomiast utracisz status rolnika ryczałtowego lub dobrowolnie zdecydujesz się na zostanie płatnikiem VAT, będą obowiązywały Cię ogólne przepisy.

Pamiętaj również, że raz rozpoczęta sprzedaż fiskalna nie może być przerwana. Wyobraźmy sobie, że zdecydujesz się na zakup urządzenia ewidencyjnego, bo utraciłeś status rolnika ryczałtowego. Po jakimś czasie chcesz jednak wznowić sprzedaż na warunkach, jakie ma w polskim prawie podatkowym rolnik ryczałtowy. A kasa fiskalna? Czy możesz wtedy z niej zrezygnować? Niestety nie. Raz rozpoczęta sprzedaż fiskalna, czyli ewidencjonowanie obrotu za pomocą kasy fiskalnej, co do zasady nie może zostać przerwana i zastąpiona powrotem do zwolnienia z kasy. Dzieje się tak nawet jeśli warunki do zwolnienia (np. powrót do statusu rolnika ryczałtowego) ponownie zaistniały.

Masz jeszcze jakieś pytania? A może chcesz kupić kasę fiskalną, terminal płatniczy albo elektroniczny podpis kwalifikowany? Zachęcamy do kontaktu! Niezależnie od tego, czy jesteś rolnikiem ryczałtowym czy “zwykłym”, w Mico rozwiejemy wszystkie Twoje wątpliwości i wyposażymy w najlepszy sprzęt. Zapraszamy Cię do odwiedzin na ul. Gorczyczewskiego 4 w Poznaniu lub do kontaktu pod numerem 696 357 511. Jesteśmy tu dla Ciebie!

Skontaktuj się z nami!